Koningsdag op het NDSM-terrein. Kramen van kinderen en ouders met lawines van speelgoed, kinderboeken en -kleren. En opeens stond ie daar.
Lange snoet, armpjes langszij. Een muis, dacht ik. Ik ken hem ergens van, maar kon hem niet meteen thuisbrengen. Hoogte 7½ cm, zware kwaliteit en wat slijtage op de rug. Die mag mee met mij, voor maar 30 cent. Toen viel het kwartje: het was Rat van de Kikker-prentenboeken van Max Velthuijs.
Ik fotografeerde hem op mijn glanzend blauwe ladenkast. En van het een kwam het ander. De kast gaf al een soort horizon, maar dat vond ik nog zo saai. Ik gaf hem dus een wolkenlucht; kon hij wolken tellen. Nog stond hij er wat doelloos bij. Een weggetje naar de horizon dan maar; kon hij ergens heen. En met z'n vriendje in de verte, was-t-ie niet alleen.
Velthuijs wilde illustrator worden en kwam in de reclame terecht. Maar het liefst wilde hij kinderboeken maken en pas eind jaren 80 begon hij aan 'Kikker'.
Kikker lijkt op zijn schrijver. Max weet zijn eigenschappen, ervaringen en opvattingen in Kikker en zijn vriendjes te stoppen. Zijn illustraties zijn gevoelig en sfeervol geschilderd en getekend, houdingen en uitdrukkingen zijn raak. De boekjes gaan over universele gevoelens als vriendschap, zelfvertrouwen, verliefdheid, heimwee, gastvrijheid en dood. Toen vreemdeling Rat bij ze kwam wonen, ging het over vooroordelen en discriminatie.
Max Velthuijs zag ik in het Bimhuis, toen hij bijna 80 was. Onder jazzbegeleiding vertelde hij daar enkele Kikker-verhaaltjes. Op de CD 'Kikker swingt' kun je zijn stem nog altijd horen.